Κοινωνική Υγιεινή

Κωδικός Μαθήματος:

ΔΥ-501

Εξάμηνο:

Ε΄ Εξάμηνο ΔΥ

Κατηγορία:

ΜΕΥ

Ώρες:

Μονάδες ECTS:

4,5


Καθηγητές Μαθήματος

Λάγγας Δημήτριος

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ο Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές να γνωρίζουν τις βασικές εννοιολογικές και ερμηνευτικές αρχές της κοινωνιολογίας της υγείας και της ασθένειας, να αναλύουν την αλληλεπίδραση μεταξύ κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών της υγείας και να κατανοούν τη σχέση μεταξύ των πολιτών και των επαγγελμάτων υγείας.

 

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν:

  • την έννοια των Κοινωνικών Νοσημάτων
  • τις δράσεις της Κοινωνικής Πολιτικής
  • την οικοδόμηση δημόσιας πολιτικής που υποστηρίζει την Υγεία
  • τη δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος
  • τη διαμόρφωση μέτρων, δομών και σύγχρονης αντίληψης για την Υγεία και Νόσο.
  • τις βασικές εννοιολογικές και ερμηνευτικές αρχές της κοινωνιολογίας της υγείας και της ασθένειας
  • την αλληλεπίδραση μεταξύ κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών της υγείας
  • τη σχέση μεταξύ των πολιτών και των επαγγελμάτων υγείας

Επιπρόσθετα να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με:

  • την ανάλυση και αναγνώριση των κοινωνικών παραγόντων της Νόσου που επιδρούν στην υγεία των διαβιούντων στην κοινωνία ατόμων
  • τη συμβολή της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη Νέα Δημόσια Υγεία
  • τις ιδιαιτερότητες πληθυσμών που βρίσκονται σε ιδιαίτερες συνθήκες διαβίωσης.

 

 

Γενικές Ικανότητες

Επιδίωξη του μαθήματος είναι να δίνει την εικόνα των ικανοτήτων και των γνώσεων που αποκτά ο Φοιτητής.
Στην αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφορίες, με τη χρήση και των απαραίτητων σύγχρονων τεχνολογιών και εργαλείων της Κοινωνικής Υγιεινής.
Προσαρμογή σε νέες τεχνολογίες και τεχνογνωσίες της σύγχρονης Κοινωνικής Υγιεινής που διαμορφώνεται από την εξέλιξη της Κοινωνίας και οδηγούν τον φοιτητή στην απόκτηση ικανοτήτων για:

  • λήψη απόφασης αντιμετώπισης κοινωνικών νοσημάτων
  • αυτόνομη εργασία υγειονομικού ελέγχου κοινωνικών νοσημάτων
  • ομαδική εργασία συνεργαζόμενος με άλλους επιστήμονες στη διεπιστημονική ομάδα αντιμετώπισης των κοινωνικών νοσημάτων
  • εργασία σε διεθνές περιβάλλον στην αντιμετώπιση κοινωνικών νοσημάτων που προκαλείται από τις μετακινήσεις πληθυσμών ηθελημένα η μή
  • εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον αντιμετωπίζοντας τα κοινωνικά νοσήματα
  • παράγωγη νέων ερευνητικών ιδεών για τον έλεγχο και την εκρίζωση
  • σχεδιασμός και διαχείριση έργων που αποσκοπούν στην καλύτερη διαχείριση του προβλήματος
  • σεβασμό στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα που συχνά εμφανίζονται τα κοινωνικά νοσήματα
  • σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και έλεγχο του τεχνολογικού που άμεσα η έμμεσα υποβοηθείται την παρουσία των τροπικών νοσημάτων
  • επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής στον τρόπο που αντιμετωπίζονται τα κοινωνικά νοσήματα.

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Στόχος είναι η απόκτηση γνώσεων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων που θα τους καταστήσουν ικανούς να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες υγείας των ομάδων πληθυσμών και την αντιμετώπιση των Νοσημάτων και κατ’ επέκταση των Κοινωνικών Κρίσεων που ακολουθούν.

  • Γενικά για την Ιστορική εξέλιξη της Κοινωνικής Υγιεινής και τον χαρακτηρισμό των Κοινωνικών Νοσημάτων. Κοινωνική Υγιεινή δράσεις και Σχέσεις με την Κοινωνική Πολιτική. Κοινωνική γνώση, Ιατροκοινωνική Εκτίμηση, Σχεδιασμός Ιατροκοινωνικής φροντίδας, Εκτίμηση των αναγκών της οικογένειας, Πολιτιστική συνείδηση
  • Συμβολή της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στις ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες
  • Κοινωνικά Νοσήματα: Αλκοολισμός, Άνοιες, Alzheimer, AIDS, Αναπηρίες, Γονοκοκκική Ουρηθρίτιδα, Ηπατίτιδα Β, Κάπνισμα, Καρκίνος Μαστού, Καρκίνος προστάτη, Καρκίνος Τραχήλου Μήτρας, Νόσος Hansen (Λέπρα), Ναρκωτικά, Φτώχια -Ανεργία, Φυματίωση, Φθειρίαση Εφηβαίου, Ψυχικά Νοσήματα.
  • Φυσική ιστορία, Αιτιοπαθογένεια, Υποδόχα, Χρόνος Επώασης, Μεταδοτικότητα, Μηχανισμός Διασποράς και Μόλυνσης, Κλινική Εικόνα, Παθογόνος δράση, Κοινωνικοοικονομική γνώση που πρέπει να γνωρίζουν οι Πολίτες για το Νόσημα. Σχεδιασμός Ιατροκοινωνικής Φροντίδας, Αναδυόμενα Κοινωνικά Προβλήματα (άμεσα και απώτερα), Δημιουργία Υποστηρικτικού Περιβάλλοντος, Έκδοση των αναγκών της οικογένειας του Νοσούντος, Στρατηγική Ελέγχου και αντιμετώπιση της Νόσου.
  • Συνθήκες διαβίωσης σε Ειδικούς Πληθυσμούς Ανθρωπιστική Βοήθεια: πληροφορίες, δεξιότητες, εκπαίδευση και εμπειρία.
  • Χαρακτηριστικά των ανθρωπιστικών κρίσεων για τα οποία οι εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις πρέπει να είναι προετοιμασμένοι.

 

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η ελληνική.

Στους φοιτητές κατά τη διάρκεια των μαθημάτων επισημαίνονται τα βασικά και τα εξειδικευμένα αντικείμενα του μαθήματος που οφείλουν να γνωρίζουν. Αναλυτικά στην αρχή του εξαμήνου ανατίθεται μια εργασία μικρού εύρους με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την οποία ο/η φοιτητής/τρια παρουσιάζει στους συμφοιτητές του. Επίσης εκπονούν ασκήσεις ομαδικές. Τέλος η τελική γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου όπως προγραμματίζεται από το Τμήμα. Ο βαθμός του γραπτού και οι επιμέρους αξιολογήσεις (παρουσία, ασκήσεις, εργασία) διαμορφώνουν τον τελικό βαθμό του μαθήματος.

 

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική

  • Κουτής, Χ. 2013. Διδακτικές Σημειώσεις Κοινωνική Υγιεινή. ΤΕΙ Αθήνας
  • Τριχόπουλος, Δ., Καλαποθάκη, Β., Πετρίδου, Ε. 2000. Προληπτική Ιατρική & Δημόσια Υγεία. Εκδ. Ζήτα, Αθήνα
  • Καναβάκη, Σ., et al. 2007. Η αντοχή του μυκοβακτηριδίου της φυματιώσεως στα αντιφυματικά φάρμακα. Ελληνικά δεδομένα για τη δεκαετία 1997-2006. Ιατρική, 92(5):414-4
  • Κουτής, Χ. 1998. Ηπατίτιδα Β & Πρωτοπαθής Καρκίνος του Ήπατος. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ
  • Σολωμός, Γ. 1996. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και η Γενική Ιατρική στην Ελλάδα. Στο Κυριόπουλος Γ., Φιλαλήθης Τ. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, Εκδ. Θεμέλιο
  • Κωνσταντινίδης, Θ.Κ., Χριστάκη, Π., Τσαρά, Β., Καπετανγιώργης, Α., Κατσουγιαννόπουλος, Β.Χ. 2000. Επιδημιολογικοί και κλινικοί χαρακτήρες της φυματίωσης σε μετανάστες στη Βόρεια Ελλάδα κατά την περίοδο 1988-97. Πνεύμων, 13(1): 73
  • Λυμπερόπουλος, Ε. et al. 2002. Κεγχροειδής φυματίωση μετά χορήγηση αντι-TNFα θεραπείας με infliximab. Νοσοκ Χρον, 64:111
  • Τούντας, Γ. & Φρισήρας, Σ. 1996. Κοινωνικές ανισότητες στην υγεία. Ιατρική, 69:270-276
  • Τούντας, Γ. & Φρισήρας, Σ. 1998. Κοινωνία και υγεία. Αρχ Ελλ Ιατρ, 15:593-599
  • Ν. Π4β/οικ. 3176/1996 “Προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας ΜΦΗ από ιδιώτες” ΦΕΚ 455/Β/1996
  • Gardiner, T.C.AW. K, & Harrington J.M. (Επιμέλεια Φ. Μπαμπάτσικου, Χ.Κουτής). 2011. Εγχειρίδιο Επαγγελματικής Υγείας Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Παρισιάνου
  • Gardiner, K. & Harrington, J.M. (Επιμέλεια Φ. Μπαμπάτσικου, Χ.Κουτής). 2009. Υγιεινή της Εργασίας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Παρισιάνου
  • Hogan, D,E & Burstein, J.L. (Επιμέλεια Χ.Κουτής και συν.) 2010. Ιατρική Καταστροφών Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης
  • Κουτής, Χ. 2003. Υγειονομική Νομοθεσία. Εκδόσεις ΕΛΛΗΝ
  • Farmer, R. (Επιμέλεια Φ. Μπαμπάτσικου, Χ.Κουτής). 2010. Lectures Notes Επιδημιολογία & Ιατρική Δημόσιας Υγείας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Παρισιάνου
  • Service, M (Επιμέλεια Κουτής, Χ.) 2014. Ιατρική Εντομολογία για Φοιτητές Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Παρισιάνου
  • Edelman, et al (Επιμέλεια Φ. Μπαμπάτσικου, Ε. Πολυχρονόπουλος, Χ.Κουτής). 2009. Προαγωγή της Υγείας σε όλο το Εύρος της Ζωής. Εκδ. Παρισιάνου
  • Wacquant, L. (μετ. Κ. Διαμαντάκου). 2001. Οι φυλακές της μιζέριας. Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα
  • Χάιδου, Α. 2002. Το σωφρονιστικό σύστημα. Ζητήματα θεωρίας και πρακτικής. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη
  • Συμεωνίδης, Α. 2000. Ανθρώπινοι πόροι στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Στο Γεωργούση, Ε., Κυριόπουλος, Γ., Μπεάζογλου, Τ. Δίκτυα Ολοκληρωμένης Φροντίδας στην Υγεία. Εκδ. Θεμέλιο
  • Τούντας, Γ. 2000. Κοινωνία και Υγεία. Εκδ. Οδυσσέας
  • Γεωργούση, Ε. & Κυριόπουλος Γ. 2000. Τα δίκτυα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας για την Υγεία: Συγκλίσεις προς μια ενιαία Υγειονομική Αγορά. Στο Γεωργούση, Ε., Κυριόπουλος, Γ., Μπεάζογλου, Τ. Δίκτυα Ολοκληρωμένης Φροντίδας στην Υγεία. Εκδ. Θεμέλιο
  • Αμίτσης Γ. 2001. Αρχές οργάνωσης και λειτουργίας του συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας. Εκδ. Παπαζήση
  • Τούντας, Γ. 2002. Πολιτική Υγείας. Εκδ. Οδυσσέας
  • Ζαχαρής, Ι. 2003. Η Μεταρρύθμιση του Ε.Σ.Υ. Τρόποι αποτελεσματικής εφαρμογής. Στο Νταφογιάννη Χ. Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας. Ευαισθητοποίηση & Υποδειγματικοί Χειρισμοί Ψυχικά Ασθενών, Εκδ. Έλλην
  • Φρονίμου, Ε. & Μητροσύλη, Μ. 2006. Έρευνα: Οικογενειακή Κοινωνική και Επαγγελματική επανένταξη ειδικών ομάδων πληθυσμού. Η περίπτωση των γυναικών κρατουμένων. Αθήνα: ΕΚΚΕ
  • Μηλιώνη, Φ. Γυναίκα και φυλακή. Στο Ν. Κουράκης (επιμ.). Έμφυτη εγκληματικότητα: ποινική και εγκληματολογική προσέγγιση του φύλου. Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδ. Σάκκουλα, 2006

Ξενόγλωσση

  • Haider, S.I., Johnell, K., Thorslund, M., Fastbom, J. 2007. Trends in polypharmacy and potential drug-drug interactions across educational groups in elderly patients in Sweden for the period 1992- 2002. International Journal of Clinical Pharmacology and Therapeutics 45 (12): 643-653
  • Haider, S.I., Johnell, K., Thorslund, M., Fastbom, J. 2007. Analysis of the association between polypharmacy and socioeconomic position among elderly aged >/=77 years in Sweden”. Clin Ther 32 (2): 419-27
  • Dick, D.M. & Bierut. L.J. 2006. The genetics of alcohol dependence. Current psychiatry reports 8 (2): 151-7
  • Kanavaki S., et al. 2005. Changes in the epidemiology of tuberculosis in Greece due to continuing immigration. Pneumon 18(1):84-92
  • Nikolopoulos, G., Arvanitis, M., Masgala, A., Paraskeva D. 2005. Migration and HIV epidemic in Greece. European Journal of Public Health, 15(3):296-299
  • Furin, J.J. & Johnson, J.L. 2005. Recent advances in the diagnosis and management of tuberculosis. Curr Opin Pulm Med 11(3):189
  • Fulton, M.M. & Allen, E.R. 2005. Polypharmacy in the elderly: a literature review. J Am Acad Nurse Pract 17:123-32
  • Mori T., et al. 2004. Specific detection of tuberculosis infection: an interferon-gamma based assay using new antigens. Am J Respir Crit Care Med 170:59
  • Noordhoek, G., Mulder, S., Wallace, P., van Loon, A. 2004. Multicenter quality control study for detection of Mycobacterium tuberculosis in clinical samples by nucleic amplification methods. Clin Microbiol Infect 10:295
  • Wolfe, F., Michaud, K., Anderson, J., Urbansky, K. 2004. Tuberculosis infection in patients with rheumatoid arthritis and the effect of infliximab therapy. Arthritis Rheum, 50:372-379
  • Frieden, T.R., Sterling, T.R., Munsiff, S.S., Watt, C.J. 2003. Dye C Tuberculosis. Lancet, 362:887
  • Smith, K.C., Armitige, L., Wanger, A. 2003. A review of tuberculosis: Reflections on the past, present and future of a global epidemic disease. Expert Rev Anti Infect Ther 1:483-491
  • Kyriopoulos, J.E., et al. 2001. The impact of new antiretroic therapeutic schemes on the cost for AIDS treatment in Greece. J Med Syst 25:73-80
  • 2001. HIV prevention strategic plan through 2005. National Center for HIV, STD and TB Prevention, CDC, US Department of Health and Human Services, Atlanta, GA
  • Kumis, I. & Tsiantis, J. 2001. Smoking trends in adolescence: Report on a Greek school-based, peer- led intervention aimed at prevention. Health Promot Int 16:65-72
  • Seymour, A. & Oliver, J.S. 1999. Role of drugs and alcohol in impaired drivers and fatally injuryed drivers in the Strathclyde police region of Scotland, 1995-1998. Forensic Sci Int 103:89-100
  • Levi, F. 1999. Cancer prevention: epidemiology and perspectives. Eur J Cancer 35:1046-1058
  • Greaves, M.F. 1997. Aetiology of acute leukemia. Lancet 349:344-349
  • Politis, C. & Richarsdon, C.I. 1997. Perceptions of the risk of HIV infection through sinus blood in Greece. Vox Sang 72:251-252
  • Toren, A., Rechavi, G, Ramot, B. 1996. Pediatric cancer: Environmental and genetic aspects. Pediatr Hematol Oncol 13:319-331

 

  •