Ζωολογία Δημόσιας Υγείας

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες ώστε:

• να γνωρίζουν τη μορφολογία, βιολογία, ηθολογία ζωικών οργανισμών που ανήκουν σε επιλεγμένα φύλα του ζωικού βασιλείου
• να κατανοούν το ρόλο των προαναφερόμενων οργανισμών στη φύση και τη σχέση τους με άλλους οργανισμούς.
• να γνωρίζουν τα συμπτώματα που προκαλούν οι προαναφερόμενοι ζωικοί οργανισμοί στους οργανισμούς που προσβάλουν.
• να κρίνουν και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη αντιμετώπιση των προαναφερόμενων ζωικών οργανισμών με σκοπό την προστασία της φυτικής και ζωικής παραγωγής.
• να γνωρίζουν τις βασικές αρχές της Ζωολογίας που αφορούν την Δημόσια Υγεία
• να μπορούν να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης τρωκτικών.
• να έχουν βασικές γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας ζώων που σχετίζονται με την Δημόσια Υγεία όπως τρωκτικά, πουλιά, νυχτερίδες, γάτες, σκύλοι, σκορπιοί, αράχνες, ερπετά
• να μπορούν να πραγματοποιούν αυτοψίες και να ταυτοποιούν το είδος του τρωκτικού ή άλλου ζώου που εντοπίζεται
• να είναι σε θέση να επιλέγουν την κατάλληλη μέθοδο αντιμετώπισης και εξυγίανσης με το κατάλληλο σκεύασμα – τεχνική ανά περίπτωση.
• να μπορούν να παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη-συστάσεις που αφορούν μέτρα πρόληψης και προφύλαξης
• να γνωρίζουν τις σύγχρονες δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται καθώς και τον τρόπο χρήσης του εξοπλισμού που σχετίζεται με τις εφαρμογές καταπολέμησης και απώθησης
• να γνωρίζουν και θα μπορούν να εφαρμόζουν όλα τα μέτρα προστασίας και να ακολουθούν όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες για την ασφαλή χρήση των βιοκτόνων
• να μπορούν να αναλύουν περιπτώσεις υγειονομικών απειλών που αποτελούν περιστατικά δημόσιας υγείας διεθνούς εμβέλειας βάση αλγορίθμου παραρτήματος 2 του ΔΥΚ
• να μπορούν να λαμβάνουν υγειονομικά μέτρα σε υγειονομικούς σταθμούς (αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, συνοριακά φυλάκια) σε περίπτωση βιολογικών απειλών για την μείωση του κινδύνου διασποράς επιδημικών εξάρσεων.

 

 

Γενικές Ικανότητες

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητής θα είναι σε θέση να:

• οργανώνει, διευθύνει και εκτελεί Μυοκτονίες και Απωθήσεις σε κατοικημένους χώρους, σε επαγγελματικούς χώρους, σε βιομηχανίες, σε πλοία κλπ εκτελώντας αυτοδύναμο έργο
• λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και θα μπορούν να διαχειρίζονται κατάλληλα αφίξεις ύποπτων ή μολυσμένων οχημάτων ή επιβατών
• αναζητά, αναλύει και να συνθέτει δεδομένα και πληροφορίες, με τη χρήση των απαραίτητων σύγχρονων εργαλείων και τεχνολογιών οι οποίες σχετίζονται με τις τελευταίες εξελίξεις στα προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης τρωκτικών, στις νέες μεθόδους καταπολέμησης και στα σύγχρονα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται
• λαμβάνει αποφάσεις για την επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου καταπολέμησης με φυσικά, χημικά και μηχανικά μέσα ή τον τρόπο εξυγίανσης
• εργάζεται αυτοδύναμα σε καταστάσεις που σχετίζεται με την πραγματοποίηση αυτοψίας για την αναγνώριση-ταυτοποίηση-καταπολέμηση ανεπιθύμητων ζώων που επηρεάζουν τη ζωή και ασφάλεια του Πληθυσμού και του Ζωικού Κεφαλαίου
• εργάζεται ομαδικά και διεπιστημονικά σε προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης ζώων που σχετίζονται άμεσα με τη Δημόσια Υγεία σε Εθνικό ή Περιφερειακό επίπεδο η Παγκόσμιο επίπεδο
• σχεδιάζει και να διαχειρίζεται προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης τρωκτικών και των άλλων ζώων που επηρεάζουν την Δημόσια Υγεία
• σέβεται το φυσικό περιβάλλον διαχειριζόμενοι ορθά τα βιοκτόνα σκευάσματα (αποθήκευση, χρήση, απόρριψη).

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό μέρος μαθήματος

• Εισαγωγή Ζωολογία. Βασικές αρχές Ζωολογίας. Συστηματική ταξινόμηση ζωικού βασιλείου
• Ανατομία-Φυσιολογία-Αναπαραγωγή Ζώων. Οι σημαντικότερες ομάδες ζώων πτηνών ερπετών που αφορούν την Δημόσια Υγεία
• Τρωκτικά*: Αρουραίοι-Ποντίκια-Τυφλοπόντικες
• Αρθρόποδα*: Αράχνες-Σκορπιοί
• Ερπετά*: Φίδια-Σαύρες
• Πουλιά*: Περιστέρια-Δεκαοχτούρες
• Θηλαστικά*: Σκύλος, Γάτα, Αλεπού, Τσακάλι, Λύκος
• Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός: Ορισμοί (Καραντίνα, Απομόνωση, Υποδόχο, Ύποπτος, Φορέας, Ελευθεροκοινωνία,κ.α)
• Εφαρμογή μέτρων για Φορτία, Αποσκευές, Αλληλογραφία.
• Νοσήματα που ελέγχει ο ΠΟΥ
• Εφαρμογή Υγειονομικών Μέτρων κατά την άφιξη πλοίων, αεροπλάνων, τρένων και άλλων οχημάτων
• Πιστοποιητικά Υγειονομικού Ελέγχου Πλοίων / Πιστοποιητικό Απαλλαγής Μέτρων Υγειονομικού Ελέγχου
• Εισαγωγή στη Ιατρική Εντομολογία. Γενικά χαρακτηριστικά για τα ασπόνδυλα. Ταξινόμηση ασπόνδυλων. Οι σημαντικότερες ομάδες αρθροπόδων & εντόμων
• Ανατομία-Φυσιολογία-Αναπαραγωγή των εντόμων. Οι σημαντικότερες ομάδες αρθροπόδων & εντόμων υγειονομικής σημασίας
• Έντομα Υγειονομικής Σημασίας*
• Κατσαρίδες-Κουνούπια-Φλεβοτόμοι-Κοριοί-Ψύλλοι-Ψείρες-Κρότωνες
• Υμενόπτερα*: Σφήκες-Μέλισσες, Μυρμήγκια
• Ξυλοφάγα Έντομα*: Τερμίτες-Σαράκι
• Έντομα Αποθηκευμένων Προϊόντων-Aκάρεα *
• Έντομα Αστικού Περιβάλλοντος *: Διπλόποδα-Χειλόποδα, Κόκκινος Ρυγχωτός Κάνθαρος, Σκόρος ρούχων

*(Μορφολογία-Βιολογία-Υγειονομική σημασία-Παρακολούθηση-Αντιμετώπιση)

Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος

• Εισαγωγή στη Ζωολογία. Συστηματική ταξινόμηση ζωικού βασιλείου
• Ανατομία-Φυσιολογία-Αναπαραγωγή των ζώων. Αναγνώριση των ανατομικών χαρακτηριστικών τους, των εξωτερικών μελών και των οργάνων τους (Άσκηση)
• Εισαγωγή στην Καταπολέμηση-Απώθηση: Σύγχρονες Δραστικές Ουσίες & Σκευάσματα-Μορφές Σκευασμάτων-Ανάλυση Ετικέτας-Ορθή Επιλογή και Χρήση Εξοπλισμού και Μ.Α.Π-Αναζήτηση άδειας σκευασμάτων και MSDS-Χρήση Μέσων Απώθησης (Άσκηση)
• Έγγραφη Τεκμηρίωση Εφαρμογών-Φάκελος Μυοκτονίας: Έγγραφη τεκμηρίωση Εφαρμογών Μυοκτονίας. Σχεδιασμός και συμπλήρωση εντύπων σχετικών με Εφαρμογές Μυοκτονίας
• Τρωκτικά*: Αρουραίοι-Ποντίκια-Τυφλοπόντικες (Ασκήσεις)
• Αρθρόποδα*: Αράχνες-Σκορπιοί (Ασκήσεις)
• Ερπετά*: Φίδια-Σαύρες (Ασκήσεις)
• Πουλιά*: Περιστέρια-Δεκαοχτούρες (Ασκήσεις)
• Θηλαστικά*: Σκύλος, Γάτα, Αλεπού, Τσακάλι, Λύκος-Νυχτερίδα
• Συνήθη Λάθη και Παραλήψεις κατά τις εφαρμογές Μυοκτονίας
• Πρακτική Εφαρμογή Μυοκτονίας-Απώθησης πτηνών-Απώθησης Ερπετών στο Χώρο του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

*(Αναγνώριση-Ανατομία-Φυσιολογία-Μορφολογία-Ταυτοποίηση Δειγμάτων-Εντοπισμός Εστιών-Καταπολέμηση Εξυγίανση-Επιλογή Κατάλληλης Μεθόδου-Καταπολέμηση (Φυσική, Μηχανική, Χημική, Περιορισμός Πρόσβασης)

• Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός: Ανάλυση περιπτώσεων υγειονομικών απειλών που αποτελούν περιστατικά δημόσιας υγείας διεθνούς εμβέλειας βάση αλγορίθμου παραρτήματος 2 του ΔΥΚ
• Λήψη υγειονομικών μέτρων σε υγειονομικούς σταθμούς (αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, συνοριακά φυλάκια) σε περίπτωση βιολογικών απειλών για την μείωση του κινδύνου διασποράς επιδημικών εξάρσεων.
• Ασκήσεις επί χάρτου: Ανάλυση περιπτώσεων άφιξης μολυσμένου ή ύποπτου οχήματος

 

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η αξιολόγηση γίνεται στην Ελληνική γλώσσα

Η τελική βαθμολογία προέρχεται από την βαθμολογία στο θεωρητικό μέρος (50%) και του εργαστηριακού μέρους (50%).

Θεωρητικό μέρος μαθήματος

Το θεωρητικό μέρος αποτελείται από εργασία που εκπονεί ο Φοιτητής και παρουσιάζει ενώπιον των συμφοιτητών του και από την τελική εξέταση.

Εργαστηριακό μέρος μαθήματος

Η τελική βαθμολογία προέρχεται από το σύνολο τριών (3) τρόπων αξιολόγησης-εξέτασης.

• Εργαστηριακές Ασκήσεις 25%. Σε κάθε εργαστηριακή άσκηση εξετάζεται η ύλη του προηγούμενου μαθήματος. Η άσκηση μπορεί να περιλαμβάνει αναγνώριση, καταπολέμηση βάση συγκεκριμένου σεναρίου, κλπ
• Ενδιάμεση Αξιολόγηση 25% (Αναγνώριση δειγμάτων, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής-αντιστοίχησης-Σωστό Λάθος)
• Τελική Αξιολόγηση 50% (Αναγνώριση δειγμάτων, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής-Αντιστοίχησης-Σωστό ή Λάθος)

Όλοι οι φοιτητές έχουν πρόσβαση στις διορθωμένες εργαστηριακές ασκήσεις καθώς στα γραπτά της Ενδιάμεσης και Τελικής Αξιολόγησης.

Στο πρώτο μάθημα οι φοιτητές ενημερώνονται γραπτώς για το πρόγραμμα του εργαστηρίου που θα ακολουθείται ανά εβδομάδα. Επίσης ενημερώνονται προφορικά για τον τρόπο αξιολόγησης τους καθώς και για τον μέγιστο αριθμό απουσιών που μπορούν να κάνουν.

 

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Κουτής, Χ.2000. Ζωολογία Διδακτικές σημειώσεις ΤΕΙ Αθήνας
• Χανιώτης, Β. 2002. Αρθόποδα και δημόσια υγεία. Εκδόσεις Zymel
• Κουρέα-Κρεμαστινού, T, Χατζηχριστοδούλου, X, Σαμανίδου, Α. 2004. Εγχειρίδιο διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών στα πλοία. Αθήνα: Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας. Έργο Επιστημονικής Υποστήριξης ΥΥΚΑ για την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 2004 Δημόσια Υγεία-Υγιεινή”
• Bonnefoy. X., Kampen, H. Sweeney, K. 2008. Public Health Significance of Urban Pests. Εκδόσεις: WHO Regional Office for Europe

Διαδίκτυο

• European Centre for Disease Prevention and Control-ECDC (http://www.ecdc.europa.eu)
• CDC-Centers for Disease Control and Prevention (http://www.cdc.gov)
• WHO-World Health Organization (http://www.who.int/en)