Πρόληψη και Προαγωγή Ψυχικής Υγείας

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ο Σκοπός του μαθήματος είναι γύρω από τα διάφορα φοιτητές που αποκτούν γνώσεις από τις σύγχρονες τάσεις στη θεωρία και στην έρευνα των πλευρών της ψυχικής υγείας, μελετώντας όψεις των κύριων φαινομένων που εκδηλώνονται από τη σκοπιά προσεγγίσεων με έναν άλλο στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας. Επίσης να εξοικειωθεί και να αποκτήσει γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες, στα θέματα πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας. Το μάθημα εξασφαλίζει την εξοικονόμηση των φοιτητών με τις δομές παροχής φροντίδας ψυχικής υγείας και την κατανόηση, εκμάθηση, απόκτηση πρακτικών γνώσεων και δεξιοτήτων στο πλαίσιο της προαγωγής ψυχικής υγείας προσφέροντας τα εφόδια εκείνα για να ανταποκριθούν στις τεράστιες και απαιτητικές απαιτήσεις της,

παρέχοντας υψηλή ποιότητα φροντίδας σε όλα τα μέτρα πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας στην κοινότητα.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

• κατανοήσει τα βασικά χαρακτηριστικά της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας – γνωρίζει τα εργαλεία και τις τεχνικές για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας στο άτομο με ψυχική νόσο αλλά και στον υγιή πληθυσμό στην κοινότητα
• τις μεθοδολογίες της εκτίμησης των αναγκών ψυχικής υγείας στην κοινότητα και να αξιολογήσει τις ανάγκες
• θέτει προτεραιότητες και προγραμματίζει τις κατάλληλες παρεμβάσεις προαγωγής ψυχικής υγείας στην κοινότητα
• να λειτουργεί αυτόνομα ή/και σε συνεργασία με άλλους επαγγελματίες υγείας στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών φροντίδας ψυχικής υγείας στην κοινότητα
• παρέχει συμβουλευτική, αγωγή υγείας και φροντίδας ψυχικής υγείας στην κοινότητα πραγματοποιώντας κατ’ οίκον επισκέψεις και παρέχοντας υπηρεσίες στις δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
• σχεδιάζει, προγράμματα εφαρμόζει και αξιολογεί την προαγωγή της ψυχικής υγείας στην κοινότητα
• συμμετέχει στον σχεδιασμό και την υλοποίηση παρεμβάσεων πρόληψης και αποκατάστασης των ψυχικών διαταραχών καθώς και έγκαιρης ανίχνευσης προβλημάτων και δυσκολιών των ατόμων και των οικογενειών τους.
• συμβάλλει στις αποκαταστάσεις παρεμβάσεις, στην αποκατάσταση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα άτομα, συμβουλευτική, ψυχοεκπαίδευση γονέων, με απώτερο σκοπό την πρόληψη, αξιολόγηση, παρέμβαση και έρευνα.
• πραγματοποιούνται προληπτικές δράσεις για την αντιμετώπιση της κακής ψυχικής υγείας, με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με κακή ψυχική υγεία μέσω της κοινωνικής ένταξης και της προστασίας των δικαιωμάτων
• κατανοεί παραμέτρους και διαδικασίες ανθεκτικότητας αναγνωρίζοντας τους προστατευτικούς παράγοντες, παράγοντες επικινδυνότητας, δημιουργώντας πλαίσια ψυχικής ανθεκτικότητας
• κατανοήσει την ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων και τη μείωση των παραγόντων κινδύνου
• σχεδιάζει, να εφαρμόσει και να αξιολογήσει προγράμματα παρέμβασης για την προαγωγή της ανθεκτικότητας του πληθυσμού
• αναγνωρίζει τα άτομα αυξημένου κινδύνου που χρειάζονται ενίσχυση με στόχο τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης ψυχικής διαταραχής
• αναγνωρίζει την ανάγκη για ενδυνάμωση της οικογένειας, στην αναζήτηση βοήθειας, και στην ενίσχυση της συνεργασίας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας
• ασκεί διασυνδετικό ρόλο μεταξύ των υπηρεσιών υγείας και άλλων φορέων
• συμμετέχει σε δράσεις καταπολέμησης του στίγματος

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Ψυχική υγεία
• Ψυχοκοινωνικές, συναισθηματικές και βιοσωματικές συνιστώσες
• Πρόληψη και αποκατάσταση των διαταραχών
• Φυσιολογικότητα
• Ψυχοπαθολογική συμπεριφορά – Διαταραχή
• Χρόνια ασθένεια και σωματική αναπηρία
• Λειτουργικές διαταραχές
• Ψυχοσωματικά νοσήματα
• Θέματα πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας
• Εκτίμηση αναγκών ψυχικής υγείας της κοινότητας
• Εφαρμογές πρωτοβάθμιας δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας πρόληψης πρόληψης στην κοινότητα
• Παράγοντες που επιδρούν στην ψυχική υγεία
• Το διαζύγιο ως κρίση στην οικογένεια
• Παρέμβαση στη χρόνια φάση
• Έγκαιρη διάγνωση προβλημάτων και δυσκολιών ψυχικής υγείας
• Πλαίσια ψυχικής ανθεκτικότητας των ατόμων
• Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας
• Αποκαταστασιακές παρεμβάσεις
• Ατομική συνέντευξη – λήψη ιστορικού
• Τροποποίηση συμπεριφοράς
• Προαγωγή της ψυχικής υγείας στον εργαζόμενο πληθυσμό
• Προαγωγή της ψυχικής υγείας στους ηλικιωμένους
• Πρόληψη της κατάθλιψης
• Πρόληψη των αυτοκτονιών
• Ναρκωτικά
• Ευπαθείς ομάδες πληθυσμού και προαγωγή ψυχικής υγείας
• Διασύνδεση
• Ψυχοεκπαίδευση ατόμου και οικογένειας
• Οργάνωση δράσεων με σκοπό την πρόληψη και προαγωγής ψυχικής υγείας
• Προαγωγή της ψυχικής υγείας και αντιμετώπιση της κακής ψυχικής υγείας µέσω προληπτικών δράσεων
• Προαγωγή της κοινωνικής ένταξης των ατόµων µε κακή ψυχική υγεία ή αναπηρία και προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους
• Αγωγή της κοινότητας
• Επίσκεψη & συμμετοχή στις δραστηριότητες των εξωτερικών δομών (ξενώνες, κέντρα ημέρας, ΚΟΙΣΠΕ)
• Επίσκεψη & συμμετοχή στις δραστηριότητες του κέντρου ψυχικής υγείας
• Κατ΄ οίκον επίσκεψη σε άτομο με ψυχική νόσο
• Φροντίδα υγείας ατόμου με ψυχική νόσο
• Δικαιώματα και συνηγορία ατόμων με ψυχική νόσο
• Στίγμα και δράσεις καταπολέμησης του στιγματισμού

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

• Ερωτήσεις ανάπτυξης
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης
• Επίλυση προβλήματος

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Κονταξάκης Β.Π., Χαβάκη-Κονταξάκη Μ.Ι., Χριστοδούλου Γ.Ν. Προληπτική Ψυχιατρική και Ψυχική Υγιεινή. Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 2005.
• Μαδιανός Μ. Ψυχιατρική και Αποκατάσταση. Εκδόσεις Καστανιώτης, 2005.
• ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ,ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ, (2016), Εκδόσεις UNIVERSITYSTUDIOPRESS
• Μαδιανός Μ. Κοινωνία και ψυχική υγεία. Κοινοτική Ψυχιατρική και Κοινωνική Ψυχική Υγιεινή. Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 1989.
• Τσιάντης Ι, Μανωλόπουλος Σ. Σύγχρονα θέματα ψυχιατρικής. Εκδόσεις Καστανιώτη, 1986.
• Χριστοδούλου Γ.Ν., Τομαράς Β.Δ. & Οικονόμου Μ.Π. Από το ψυχιατρείο στην κοινότητα. Εκδόσεις Βήτα, Αθήνα, 2002.
• Sartorius N. & Schulze H. Reducing the stigma of mental illness. A report from a global program of the World Psychiatric Association. Cambridge University Press. UK, 2006.
• Χριστοδούλου Γ.Ν., Κονταξάκης Β.Π. & Οικονόμου Μ.Π. Προληπτική ψυχιατρική. Εκδόσεις Βήτα. Αθήνα, 2002.
• Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγεία., Το πλαίσιο της Ψυχικής Υγείας. 2003
• Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Πολιτική Σχέδια Δράσης και Προγράμματα Ψυχικής Υγείας. 2003.
• Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Οργάνωση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. 2003.
• Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Βελτίωση της Ποιότητας των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. 2003.
• Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Χρηματοδότηση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. 2003.
• Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, «Εγχειρίδιο Διασφάλισης – Βελτίωσης της Ποιότητας στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης». 2009.
• Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Επιχειρησιακό –Πρόγραμμα «Υγεία – Πρόνοια 2000-2006». Από το Άσυλο στην κοινότητα: Νέες Μονάδες Ψυχικής Υγείας. 2004.
• Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία – Πρόνοια 2000-2006». Οδηγός Οργάνωσης και Λειτουργίας Κέντρου Ημέρας. 2005.
• Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σχέδια δράσης και Προγράμματα Ψυχικής Υγείας, πακέτο οδηγιών για την πολιτική και τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. 2004.
• Σύγγραμμα Ψυχιατρικής, Κ. Σολδάτος, Λ. Λύκουρας, εκδόσεις βήτα ιατρικές, 2006.
• Κλινική Ψυχιατρική (επίτομο), Γ. Σ. Καπρίνης, (2006), εκδόσεις παρισινού
• Σύγχρονη Ψυχιατρική, Γ. Παπαδημητρίου- Ι. Λιάππας- Λ.Λύκουρας, εκδόσεις βήτα ιατρικές, 2012. 
• Στυλιανίδης Στέλιος, Σύγχρονα Θέματα Κοινωνικής και Κοινοτικής Ψυχιατρικής, εκδόσεις Τόμος, 2014.
• C. Lewis Πλευρές Ανθρώπινης Ανάπτυξης (Ελληνικά Γράμματα), Αθήνα. Κουγιουμουτζάκης Επιμέλεια Αναπτυξιακή Ψυχολογία (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις), Κρήτη.
• Heiden L, Hersen M. Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχολογία, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2006.
• Ποταμιάνος Γ. Θεωρίες προσωπικότητας και κλινική πρακτική. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1999.
• Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Βελτίωση της ψυχικής υγείας του πληθυσµού. Προς µια στρατηγική σχετικά µε την ψυχική υγεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ, Βρυξέλλες, 14.10.2005
• Βλαχάκη Ειρ. – Μανιαδάκης Γρ. Ψυχική Υγιεινή και Ψυχική Διαταραχή στην Κοινότητα, Ζητήματα Πρόληψης, Θεραπείας και Εκπαίδευσης, εκδόσεις ΒΗΤΑ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ, 2011.
• Ψυχιατρική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, ΙCD-10 ΟΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ, εκδόσεις ΒΗΤΑ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ, 
• Ζήση Α., Πολεμικός Ν.,  Καίλα Μ.  Ψυχική Υγεία, εκδόσεις ΔΙΑΔΡΑΣΗ, 2011.
• Χριστοδούλου Γ.Ν., Παπακώστας Ι.,  Ζέρβας Ι. ΛΕΞΙΚΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ, εκδόσεις ΒΗΤΑ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ, 1999.