Ιατρική Εντομολογία

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Ο Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με τη μορφολογία, ανατομία – φυσιολογία και τη συστηματική των εντόμων.

 

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος των φοιτητών:

• θα γνωρίζουν τις βασικές αρχές της Ιατρικής Εντομολογίας
• μπορεί να σχεδιάσει και να εφαρμόσει ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης εντόμων
• θα έχουν βασικές γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας των εντόμων
• θα είναι σε θέση να αναγνωρίσουν έντομα υγειονομικής σημασίας, ξυλοφάγα έντομα και λοιπά έντομα του εντοπίζονται στο φυσικό (τάξη, οικογένεια, γένος, είδος)
• μπορεί να πραγματοποιήσει αυτοψίες και να ταυτοποιήσει το είδος του εντόμου που εντοπίζεται
• θα είναι σε θέση να επιλέγουν το κατάλληλο σκεύασμα και την κατάλληλη μέθοδο-τεχνική κατά την εφαρμογή απεντόμωσης ανά περίπτωση
• θα μπορούν να παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη-συστάσεις που αφορούν μέτρα πρόληψης.
• θα γνωρίζουν τις σύγχρονες δραστικές ουσίες που αναφέρονται καθώς και τον τρόπο χρήσης του εξοπλισμού που σχετίζεται με τις εφαρμογές καταπολέμησης.
• θα γνωρίζουν και θα μπορούν να εφαρμοστούν όλα τα μέτρα προστασίας και να ακολουθήσουν όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες για την ασφαλή χρήση των βιοκτόνων.

 

 

Γενικές Ικανότητες

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής θα είναι σε θέση να :

• αναζητά, αναλύει και να συνθέσει δεδομένα και πληροφορίες, με τη χρήση των απαραίτητων σύγχρονων εργαλείων και τεχνολογιών οι οποίες σχετίζονται με τις τελευταίες οδηγίες στα προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης εντόμων, στις νέες μεθόδους καταπολέμησης και στα σύγχρονα σκευάσματα που αναφέρονται.
• προσαρμόζεται σε νέες καταστάσεις, όπως στην εμφάνιση εντόμων που δεν έχουν εντοπιστεί ξανά στο παρελθόν στην Ελληνική Επικράτεια, και που μπορεί η παρουσία τους να αποτελεί κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία
• λαμβάνουν αποφάσεις για την επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου καταπολέμησης με φυσικά, χημικά και μηχανικά μέσα ή τον τρόπο εξυγίανσης
• εργάζονται αυτόνομα σε καταστάσεις που σχετίζονται με την πραγματοποίηση αυτοψίας για την αναγνώριση-ταυτοποίηση-καταπολέμηση εντόμων χρηστών
• εργάζονται ομαδικά και διεπιστημονικά σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης εντόμων σε Εθνικό ή Περιφερειακό επίπεδο
• σχεδιάζουν και να διαχειρίζονται προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης εντόμων
• σέβονται το φυσικό περιβάλλον διαχειριζόμενοι ορθά τα βιοκτόνα σκευάσματα (αποθήκευση, χρήση, απόρριψη)

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό μέρος μαθήματος

• Εισαγωγή στην Ιατρική Εντομολογία. Γενικά χαρακτηριστικά για τα ασπόνδυλα. Ταξινόμηση ασπόνδυλων. Οι σημαντικότερες ομάδες αρθροπόδων & εντόμων
• Ανατομία-Φυσιολογία-Αναπαραγωγή των εντόμων. Οι σημαντικότερες ομάδες αρθροπόδων & εντόμων υγειονομικής σημασίας
• Έντομα Υγειονομικής Σημασίας*
• Κατσαρίδες-Κουνούπια-Φλεβοτόμοι-Κοριοί-Ψύλλοι-Ψείρες-Κρότωνες
• Υμενόπτερα*: Σφήκες-Μέλισσες, Μυρμήγκια
• Ξυλοφάγα Έντομα*: Τερμίτες-Σαράκι
• Έντομα Αποθηκευμένων Προϊόντων-Ακάρεα *
• Έντομα Αστικού Περιβάλλοντος *: Διπλόποδα-Χειλόποδα, Κόκκινος Ρυγχωτός Κάνθαρος, Σκόρος ρούχων.

*(Μορφολογία-Βιολογία-Υγειονομική σημασία-Παρακολούθηση-Αντιμετώπιση)

Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος

• Εισαγωγή στην Ιατρική Εντομολογία. Συστηματική ταξινόμηση εντόμων. Χρήση κλείδας (Άσκηση)
• Ανατομία-Φυσιολογία-Αναπαραγωγή των εντόμων. Αναγνώριση ανατομικών χαρακτηριστικών των εντόμων, των εξωτερικών μελών και των οργάνων τους(πόδια, πτέρυγες, κεραίες, οφθαλμοί, στοματικά μόρια). Ταξινόμηση εντόμων με βάση τον κύκλο ανάπτυξής τους. (Άσκηση)
• Εισαγωγή στην Καταπολέμηση Εντόμων-Σύγχρονες Δραστικές Ουσίες & Σκευάσματα-Μορφές Σκευασμάτων-Ανάλυση Ετικέτας-Ορθή Επιλογή και Χρήση Εξοπλισμού και Μ.Α.Π-Αναζήτηση άδειας σκευασμάτων και MSDS-Παρασκευή διαλυμάτων-Δοσολογία-Αναμείξεις
• Έγγραφη Τεκμηρίωση Εφαρμογών-Φάκελος Απεντόμωσης Μυοκτονίας
• Έντομα Υγειονομικής Σημασίας*: Κατσαρίδες-Κουνούπια-Φλεβοτόμοι-Κοριοί-Ψύλλοι-Ψείρες-Κρότωνες (Ασκήσεις)
• Υμενόπτερα*: Σφήκες-Μέλισσες, Μυρμήγκια (Ασκήσεις)
• Ξυλοφάγα Έντομα*: Τερμίτες-Σαράκι (Ασκήσεις)
• Έντομα Αποθηκευμένων Προϊόντων* – Ακάρεα (Ασκήσεις)
• Έντομα Αστικού Περιβάλλοντος*: Διπλόποδα-Χειλόποδα, κόκκινος ρυγχωτός κάνθαρος.
• Συνήθη Λάθη και Παραλήψεις κατά τις εφαρμογές Απεντόμωσης
• Πρακτική Εφαρμογή Απεντόμωσης στο Χώρο του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

*(Αναγνώριση-Ανατομία-Φυσιολογία-Μορφολογία-Ταυτοποίηση Δειγμάτων-Εντοπισμός Εστιών-Καταπολέμηση Εξυγίανση-Επιλογή Κατάλληλης Μεθόδου-Καταπολέμηση (Φυσική, Μηχανική, Χημική)

 

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η αξιολόγηση γίνεται στην Ελληνική γλώσσα

Θεωρητικό μέρος μαθήματος

Η αξιολόγηση του θεωρητικού μέρους γίνεται με γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου, η οποία περιλαμβάνει ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης και πολλαπλής επιλογής.

Για την επιτυχή παρακολούθηση του θεωρητικού μέρους ο βαθμός της εξέτασης που πρέπει να είναι τουλάχιστον πέντε (5,0)

Εργαστηριακό μέρος μαθήματος

Η τελική βαθμολογία προέρχεται από το σύνολο τριών (3) τρόπων αξιολόγησης-εξέτασης.

• Εργαστηριακές Ασκήσεις 25%. Σε κάθε εργαστηριακή άσκηση εξετάζεται η ύλη του προηγούμενου μαθήματος. Η άσκηση μπορεί να περιλαμβάνει αναγνώριση, καταπολέμηση βάσης συγκεκριμένου σεναρίου, κλπ.
• Ενδιάμεση Αξιολόγηση 25% (Αναγνώριση δειγμάτων, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής-αντιστοίχησης-Σωστό Λάθος)
• Τελική Αξιολόγηση 50% (Αναγνώριση δειγμάτων, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής-Αντιστοίχησης-Σωστό  Λάθος)

Όλοι οι φοιτητές έχουν πρόσβαση στις διορθωμένες εργαστηριακές ασκήσεις καθώς στα γραπτά της Ενδιάμεσης και Τελικής Αξιολόγησης.

Στο πρώτο μάθημα οι φοιτητές ενημερώνονται γραπτώς για το πρόγραμμα του εργαστηρίου που θα ακολουθήσει μια εβδομάδα. Επίσης ενημερώνονται προφορικά για τον τρόπο αξιολόγησης τους καθώς και για τον μέγιστο αριθμό απουσιών που μπορούν να κάνουν.

 

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Service, M. Επιμέλεια Κουτής, Χ. 2014. Ιατρική Εντομολογία για Φοιτητές. Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου
• Σταμόπουλος, Δ.Κ. 2008. Εχθροί Αποθηκευμένων Προϊόντων, Μουσείων και Κατοικιών, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος
• Τζανακάκης, Μ. 1995. Εντομολογία. University Studio Press, Θεσσαλονίκη
• Τσελέντης, Ι. & Χανιώτης, Β. 1999. Λοιμώξεις, παρασιτώσεις, αλλεργίες από αρθρόποδα. Εκδόσεις Zymel
• Χανιώτης, Β. 2002. Αρθόποδα και δημόσια υγεία. Εκδόσεις Zymel
• Βακάλης, Ν. 2004. Ιατρική Παρασιτολογία. Εκδόσεις Ζήτα
• Κουρέα-Κρεμαστινού, T, Χατζηχριστοδούλου, X, Σαμανίδου, Α. 2004. Εγχειρίδιο διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών στα πλοία. Αθήνα: Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας. Έργο Επιστημονικής Υποστήριξης ΥΥΚΑ για την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 2004 Δημόσια Υγεία-Υγιεινή”
• X., Kampen, H. Sweeney, K. 2008. Public Health Significance of Urban Pests. Εκδόσεις: WHO Regional Office for Europe

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

• Journal of Medical Entomology
• Journal Entomologia Hellinica

Διαδίκτυο:

• European Centre for Disease Prevention and Control-ECDC (http://www.ecdc.europa.eu)
• CDC-Centers for Disease Control and Prevention (http://www.cdc.gov)
• WHO-World Health Organization (http://www.who.int/en)
• Entomology Department of Iowa University (http://www.ent.iastate.edu)
• United States Department of Agriculture Agricultural Research Service (http://www.ars.usda.gov)
• Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος (http://www.entsoc.gr